Visa, formulieren en stempels

De formaliteiten

Aan de grens en op het plaatselijke politiebureau moest fors worden gestempeld. Bij veelvuldig bezoek was een zakenpas (met extra veel ruimte voor visa) geen overbodige luxe!

Aan de grens en op het plaatselijke politiebureau moest fors worden gestempeld. Bij veelvuldig bezoek was een zakenpas (met extra veel ruimte voor visa) geen overbodige luxe!

Aan de DDR-grens werd dus fors gestempeld, gewisseld en formuliertjes uitgedeeld. De douaniers zagen er met hun opengeklapte koffertjes dan ook uit als een soort geüniformeerde marskramers. Af en toe werd je bagage aan een minitieus onderzoek onderworpen. Als alles in orde was, dan kreeg je pas een visumstempel en -zegel in je pas.

o ook nog in mei ’89, toen het oog van een jong frêle douanemeisje viel op mijn bonte rugzakje. Ze was nieuwsgierig en stuurde het Saksische echtpaar waarmee ik de coupé deelde meteen naar buiten. Ik heb ’m toen aardig zitten knijpen, omdat ik vreesde dat mijn Amnestyledenlijst van de kring Utrecht nog in mijn agenda zou zitten. Dan had het arme meisje mij – waarschijnlijk zelfs tegen haar zin, maar orders zijn orders – moeten aangeven. Dat had ik meteen de trein terug kunnen nemen! En was het met mijn huwelijk mogelijk ook anders gelopen. De lijst bleek ik gelukkig al thuis te hebben weggegooid.
Gôh, meneer, u heeft allemaal rode vlekken in uw gezicht, zei het Saksische echtpaar na terugkeer in de coupé. Voor de schrik kreeg ik een paar boterhammen toegestopt.

Als je aanvraag werd geaccepteerd, kreeg je dit Berechtigungsschein toegestuurd. Dat was dus nog geen visum. Dat kreeg pas na het passeren van de grens (zie boven).

Als je aanvraag werd geaccepteerd, kreeg je dit Berechtigungsschein toegestuurd. Dat was dus nog geen visum. Dat kreeg pas na het passeren van de grens (zie boven).

Playboy

Het liep dus goed af. Zelfs de Playboy, die ik - uiteraard vanwege de goede interviews - nog snel even in Utrecht op het station had gekocht, mocht ik houden.

Was je eenmaal in de DDR gearriveerd, dan nog was de bureaucratie niet ten einde: ook op het politiebureau moest je in een aparte wachtkamer braaf wachten om aldaar de nodige stempels te krijgen, ondermeer voor de vergunning om het land weer te mogen verlaten. Bovendien moest je daar tonen dat je aan de verplichte ‘Mindestumtausch’ had voldaan: 25 Oostduitse mark per dag verblijf in de DDR, bij de Staatsbank 1 op 1 gewisseld (werkelijke koers 1 op 5).

Deze hele santekraam moest ook nog eens worden ingevuld bij het bezoek aan de DDR.

Deze hele santekraam moest ook nog eens worden ingevuld bij het bezoek aan de DDR.

1 op 5

Opmerkelijk feit is dat kort na de invoering van de Westduitse Mark in de ex-DDR deze één-op-vijf-koers van toepassing werd op de inwoners zelf: zo werd in het programma XY-Ungelöst 25.000 duizend DM uitgeloofd voor de tip over de moord op een Westduits meisje.
In het zelfde programma werd slechts 5.000 DM tipgeld geboden voor mensen die meer klaarheid konden brengen in de moordzaak van een Oostduits meisje. Een Oostduits mensenleven was dus vijf keer zo weinig waard geworden als dat van een Westduits!

Na de val van de muur werden de visa slechts een simpele computeruitdraai. Het had allemaal nog maar weinig zin na de Val van de Muur.

Drank

Onlangs trof ik in een van mijn vele fotoalbums ook nog een andere douaneverklaring aan: een formulier waarop je moest invullen wat je mee had genomen de DDR in en op de achterkant de verklaring wat je weer mee terug had genomen. Ik kan me er niet meer zo veel van herinneren, maar bij het bezoek aan Oost-Berlijn ging het bij zowel het verkeer in als het verkeer uit blijkbaar vooral om drank....

Staat van geuren en leuzen

leestijd: ± 2 minuten

De leuzen, die zich overal in de DDR manifesteerden waren de een van de eerste dingen, waaraan je herkende dat je in een heel ander systeem was beland. Het tweede waren de talloze luchtjes, die je eerst niet goed thuis kon brengen.

> Meer