Hoe de ‘boerentram’ uit België verdween

De crêmekleurige karretjes van de Nationale Maatschappij van Buurtspoorwegen (NMVB) – SNCV (Societé Nationale des Chemins de fer Vicinaux) geheten in Wallonië – bepaalden decennia lang het Belgische plattelandsbeeld. De trams hadden vaak een echt buurtspoorwegkarakter, zoals ze op een eigen baan het boerenland doorsneden. Dit was de tramlijn Leerbeek Halle (✝1966). De Brusselse lijnen hadden i.t.t. de lijnen rond Antwerpen en Charleroi trolleys i.p.v. schaarbeugels.

Er zijn dingen waarvan ik weemoedig wordt, die niet-trammofielen wel niet zullen begrijpen. Eens kon je bijna geen weg in België voorstellen zonder dat er een tram op of langs reed. Want ooit kon je van Maastricht naar Parijs met de tram - met veel overstappen, natuurlijk. Ouderen herinneren zich nog wel de tram die van Wuustwezel grens naar Antwerpen reed.

zondag 28 april 2019
door Eduard Bekker

e tram reed vrijwel altijd met losse gemoderniseerde vierassers. Vaak enkelsporig langs de weg, soms aan één kant van smalle straatjes, dus dan dwars tegen de verkeersrichting in.

Het eindpunt van tramlijn G naar Grimbergen bij het Noordstation in Brussel, een week voor de opheffing op maandag 31 juli 1978. De lus liep langs slooppanden en had hier zijn eindpunt: pal tegenover smoezelige bordelen.

Het eindpunt van tramlijn G naar Grimbergen bij het Noordstation in Brussel, een week voor de opheffing op maandag 31 juli 1978. De lus liep langs slooppanden en had hier zijn eindpunt: pal tegenover smoezelige bordelen.

De laatste plek waar je deze ‘boerentram’ nog tegen kon komen was rond Charleroi in de jaren ’80. Maar ook daar is het voorgoed voorbij.
Alleen de succesvolle kusttram van Knokke naar De Panne is nog overgebleven, al was begin jaren ’70 ook daar de afbraak gepland. Van de charme van de boerentram is daar niets meer over.

Hieronder een impressie van Wouter van Doorn, die met montage goed weet weer te geven hoe de tram rond Charleroi verdween. Alsof er nooit een tram is geweest...

Wouter van Doorn ging uit van filmopnamen die hij in in 1985 maakte, en monteerde daar beelden uit 2012 in. Op deze manier is goed te zien wat er verdwenen is. De muziek is gespeeld door Wouter van Doorn zelf.

Wat Google Bard zegt over het verdwijnen van de buurtspoorwegen

Er zijn een aantal redenen waarom het jammer is dat de buurtspoorlijnen in België zijn verdwenen.

Buurtspoorlijnen waren een belangrijk onderdeel van het openbaar vervoer in België. Ze verbondden veel kleine dorpen en steden met elkaar, en maakten het voor mensen mogelijk om zich te verplaatsen zonder auto.
Buurtspoorlijnen waren een goedkope en milieuvriendelijke manier om te reizen. Ze waren ook een belangrijk onderdeel van de lokale economie, en zorgden voor werkgelegenheid in de regio's waar ze doorheen reden.
Buurtspoorlijnen waren een belangrijk onderdeel van de Belgische cultuur. Ze waren een manier om mensen met elkaar in contact te brengen, en zorgden voor een gevoel van gemeenschap.
De opheffing van de buurtspoorlijnen was een grote stap achteruit voor het openbaar vervoer in België. Het zorgde ervoor dat mensen minder mobiel werden, en dat de luchtvervuiling toenam. Het was ook een verlies voor de lokale economie, en voor de Belgische cultuur.

In de afgelopen jaren is er steeds meer aandacht voor de buurtspoorlijnen. Er worden initiatieven genomen om sommige buurtspoorlijnen te heropenen, of om nieuwe buurtspoorlijnen aan te leggen. Dit is een positieve ontwikkeling, en het zou goed zijn als er in de toekomst meer wordt geïnvesteerd in buurtspoorlijnen.

Hoe de ‘boerentram’ uit België verdween

Wat Google Bard zegt over het verdwijnen van de buurtspoorwegen

Weblog 2019