Nederlands bekendste boek nu toegankelijker

De Max Havelaar als stripverhaal

• De Max Havelaar is Nederlands bekendste literaire boek: ook in het buitenland. Als strip is de toegankelijkheid weer een stuk groter geworden, zonder dat dit de strekking van de inhoud teniet doet.

Nederlands bekendste en in 1976 verfilmde boek de ‘Max Havelaar’ is nu ook in stripvorm verschenen. Dit is zeker een aanwinst, omdat de boodschap van het boek ook in deze uitgave nog steeds heel helder is. En toegankelijker voor een groter publiek, wat de schrijver in zijn tijd ook al heel graag had gewild.

ijn moeder was een groot bewonderaar van Multatuli: een synoniem van Eduard Douwes Dekker. En ja, inderdaad, ik ben naar hem genoemd.
Iedereen die iets wil begrijpen van de Nederlandse koloniale geschiedenis zou dit boek moeten hebben gelezen. Dat is niet zo lastig, omdat Multatuli heel helder formuleerde. Als hij schrijft over ‘een dorp dat pas was veroverd door Nederlandsche soldaten, en dus in brand stond’ dan weet je dus dat Nederlandse soldaten elk dorp dat ze hadden veroverd in brand staken. Veel tekst uit het boek is dan ook letterlijk overgenomen in de strip. Omschrijvingen van de omgeving zijn niet meer nodig, omdat het beeldverhaal die goed weergeeft.

• Nu je ze getekend ziet, is de herkenbaarheid van de personages veel duidelijker geworden.

Regent

Als leidinggevende in de Nederlands-Indische regio Lebak in 1856 komt Multatuli - hij is in feite de hoofdpersoon Max Havelaar – veel onrecht op het spoor. De plaatselijke regent – een inlander – buit zijn volk uit. Max Havelaar blijkt ondanks zijn positie machteloos te zijn: zijn meerderen weigeren actie te ondernemen omdat ze anders bang zijn voor onrust.
Uit woede schrijft Multatuli het boek in de hoop dat er vanuit het moederland in elk geval actie wordt ondernomen. Zijn werk wordt zeer gewaardeerd, maar er gebeurt niets. Het heeft Douwes Dekker buitengewoon gefrustreerd.

• Er staan prachtige en sfeervolle impressies van het Indische landschap in het boek.

Aanklacht

Dat mijn moeder het boek zo mooi vond is eigenlijk niet helemaal logisch, want het is een felle aanklacht tegen het onderdrukkende kolonialisme van de Nederlanders. En mijn moeder heeft de onafhankelijkheid door die ‘vreselijke Soekarno’ altijd betreurd. Ik denk dat het aspect van de Nederlandse machthebbers, die de uitbuiting door inlandse hoofden bleven tolereren haar het meeste aangegrepen zal hebben.
Dat was ook de reden dat de verfilming van het het boek uit 1976 meer dan tien jaar lang verboden is geweest in Indonesië. De autoriteiten vonden dat dat misstanden teveel bij de inlandse hoofden werden gelegd. Zo’n taboe is verdacht: ondanks de onafhankelijkheid is de uitbuiting door deze kleine dictatortjes of de varianten daarvan, wat ook al gebeurde vóór de koloniale tijd, misschien gewoon doorgegaan.

• Info op de website van de uitgever, waar je het boek ook kunt bestellen.
• Hier kun je meer pagina’s uit het boek bekijken.
• Het Multatuli-museum
• Dit beeldverhaal is in afleveringen verschenen in het stripblad ‘Eppo’. Lezer Michael Minneboo laat als jongere ‘die niet door het boek heen kwam’ zijn licht erover schijnen.

© Eduard Bekker
• Niets op deze site waarvan de rechten bij mij berusten mag worden overgenomen zonder mijn toestemming.