De Catalaan die nazisme en fascisme verafschuwde

Pau Casals (1876-1973): cellist voor de Vrede

• Pau Casals in 1914.
   

Hij zal in Nederland nauwelijks bekend zijn. Pau Casals. Hij was dirigent en ook een van de beste cellisten die de wereld ooit heeft voortgebracht. Catalaan en trouw aan zijn vaderland, dat hij - nadat hij in 1938 was gevlucht voor Franco - nooit meer heeft kunnen bezoeken.

ij benadrukte bij zijn optredens dat zijn cello en dirigeerstokje zijn verzetsvorm was. Moreel en financieel steunde hij de Catalaanse en Spaanse vluchtelingen. Bij 1958 werd hij voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Vrede, maar die ging uiteindelijk - en dat is tekenend voor het Catalaanse lot – naar iemand die juist het Franco-regime had gesteund.
 

• De Estelada: de Catalaanse onafhankelijkheidsvlag voert eigenlijk een ster op het blauwe vlak. Voor deze gelegenheid heb ik de ster omgewisseld voor een vredesduif. Omdat ik dat als teken van de vreedzaamheid van de Catalanen eigenlijk beter vind passen dan de ster.

Vredesprijs

Maar in oktober 1971 kreeg hij alsnog de Medaille van de Vrede van de Verenigde Naties uit handen VN-secretaris U-thant. Hierbij hield de broze 95-jarige een korte speech, waarbij hij zijn trots Catalaan te zijn niet onder stoelen of banken stak: Catalanen ijverden namellijk in de 11de eeuw al voor de vrede. Opmerkelijk is overigens dat de voornaam ‘Pau’ - zijn voornaam dus - ook ‘vrede’ betekent in het Catalaans.

Een van zijn bekendste uitvoeringen was de vertolking van het eeuwenoude Catalaanse ‘Zang van de Vogels’. Dat in gedachten hebbende - samen met het vredelievende karakter van de Catalanen zoals ik het ervaar – voor mij de reden om de Catalaanse onafhankelijkheidsvlag een iets andere draai te geven.

• Pau Casals speecht als hij de UN-vredesprijs ontvangt van VN-secretaris U-thant.
• Pau Calals speelt ‘El Cant del Ocells’ - de Zang van de Vogels.
• ‘Pau Casals meer dan een geniaal cellist voor de vrede’

© Eduard Bekker
• Niets op deze site waarvan de rechten bij mij berusten mag worden overgenomen zonder mijn toestemming.