Plek van de laatste executie door de wurgpaal

Een bezoek aan de gevangenis van Barcelona

De La Modelo gevangenis van bovenaf gezien.

De La Modelo gevangenis van bovenaf gezien.

Foto: Google Maps

Idem vanuit een iets andere positie

Foto: Apple Kaarten

Eigenlijk wijs ik het doden van andere mensen af. Zelfs als het slachtoffer een lid van de – vooral in de jaren van de Franco dictatuur - beruchte Guardia Civil is. Toch ben ik er tegen en vind ik dat het bestraft moet worden. Maar als ik tegen het doden van mensen ben dan ben ik uiteraard ook tegen de doodstraf. En zeker tegen de gruwelijke wijze waarop de doodvonnissen in Spanje werden voltrokken: met de wurgpaal. Een verschrikkelijk instrument. Dat realiseerde ik me weer eens toen ik op 2 augustus de net gesloten gevangenis van Barcelona bezocht.

2 augustus 2017
door Eduard Bekker

De pakketkamer. UItgelicht is de plek waar de wurgpaal zich bevond en de anarchist Salvador Puig Antich op 2 maart 1974 het laatste levenslicht zag.

De pakketkamer. UItgelicht is de plek waar de wurgpaal zich bevond en de anarchist Salvador Puig Antich op 2 maart 1974 het laatste levenslicht zag.

n het tijdelijke appartement waar ik bivakkeerde had ik goed internet en zo kon ik via de website Hola Barcelona vernemen dat het mogelijk was om de recent gesloten gevangenis ‘La Modelo’ te bezoeken. Ooit gebouwd als een modelgevangenis om misdadigers op het goede spoor te krijgen.

Wurgpaal

Dat was na verloop van tijd geen realiteit meer: Generaal Franco liet hier vele tegenstanders opsluiten. Executies werden voltrokken met de wurgpaal. Dit was een wreed instrument, waarbij de hals werd gefixeerd en er er vanachter een pin in werd gedraaid met de intentie een snelle dood te veroorzaken door het breken van een halswervel. Maar in werkelijkheid kon de doodsstrijd veel langer duren.

De anarchistische bankovervaller Salvador Puig Antich was het laatste slachtoffer van dit vreselijke apparaat. Twintig minuten worstelde hij met de dood door de onkunde van de beul.

De wurgpaal.

Mogelijk is dit de reden geweest dat de laatste executies in Spanje op 27 september 1975 van vijf tegenstanders van het Franco-bewind plaats vonden met een vuurpeloton in plaats van de wurgpaal. Dit was ook een uitgesproken politiek proces. Na deze executies vonden nog veel demonstraties plaats door heel Europa. In Wageningen heb ik er ook nog aan deelgenomen.

‘Slechts op bezoek’

De gevangenis is pas recent gesloten en kan tot eind november worden bezocht.
Als ik hem bezoek is het gevangenispersoneel nog aanwezig om de deuren te bedienen. Aanmelden - wat de inlichtingendame op Plaça Catalunya had beweerd - blijkt niet nodig.

Alleen: waar moet ik naar binnen?

Ik zie de grote deur waar het autoverkeer naar binnen kan. Er is een bel met een intercom.
Geen reactie.

Plakkaat in de pakketkamer.

Pas als ik me na tientallen seconden uit de voeten wil maken, hoor ik een gekraak uit de luidspreker komen. Een stem zegt dat ik een deur verder moet zijn.
Daar aangekomen moet ik me melden en legitimeren. Ik kan meteen met een groep naar binnen.
Na een kort inleidend gesprek in het Catalaans kan ik er vrij rondkijken.

Meer achtergrond over deze gevangenis op de website Barcelona met Marta. Hier vind je ook het adres en de openingstijden.

Klik op een foto voor een vergroting.
Vervolgens kun je bladeren met ’t scrollwieltje, de pijltjestoetsen, of (ook met een tablet) door links en rechts naast de foto te klikken.

Klik op een foto voor een vergroting.
Vervolgens kun je bladeren door rechts of links te kliken of te wrijven.